Rozrywka 50 plus
Nauka widzenia, czyli odczytywanie sztuki
Początek liceum/technikum? A może już za kilka miesięcy egzamin maturalny i czasu na
powtórki materiału wciąż brak? Bez obaw, bo choć matura to nie bzdura, to Muzeum w
Gliwicach, wychodząc naprzeciw potrzebom uczniów i nauczycieli, po raz kolejny proponuje
cykl zajęć edukacyjnych,
podczas których w przyspieszonym tempie odbędziemy podróż po
epokach, stylach, przypomnimy najwybitniejsze nazwiska świata sztuki. Od jaskini i
wykopalisk, przez średniowieczne zamki, renesansowe dwory, XIX-wieczne salony po…
współczesną ulicę. Zajęcia przeznaczone są przede wszystkim dla uczniów szkół
ponadpodstawowych (ale organizatorzy zapraszają także uczniów klas 7 i 8 szkół
podstawowych!), szczególnie wszystkich tych, którzy uwielbiają sztukę odczuwać, pragną
usystematyzować i poszerzyć swoją wiedzę, a także zrozumieć pewne zjawiska kulturowe.
Lekcje odwołują się do podstawy programowej dla szkół ponadpodstawowych z zakresu
języka polskiego, historii, historii sztuki i wiedzy o kulturze. Uzupełniają ją o niezbędne
narzędzia przydatne do analizy dzieł sztuki wizualnej. Odbywają się w Willi Caro w
Gliwicach od wtorku do piątku w godz. 9.00 i 11.00. Trwają 90 minut.
Zajęcia stworzyła i prowadzi Marta Witoń-Jankowska – historyczka sztuki, edukatorka,
wykładowczyni i przewodniczka, na co dzień pracująca w Dziale Edukacji i Promocji
Muzeum w Gliwicach.
Grupy mogą zapisać się na wszystkie zajęcia cyklu bądź wybrane. Lekcje realizowane są
przez cały rok szkolny, do 27 czerwca 2025.
Koszt udziału w zajęciach to 1 zł od grupy (zajęcia stacjonarne). Zapisy przyjmujemy pod
numerem telefonu: 783 560 006, liczba miejsc ograniczona. Serdecznie zapraszamy!
Tematy zajęć do wyboru:
Sztuka przed słowem pisanym, czyli jak to wszystko się zaczęło… O sztuce
prehistorycznej
Ze względu na brak źródeł pisanych, okres prehistorii w dziejach świata uchodzi za
najbardziej tajemniczą epokę. Czy malowidła w jaskini Lascaux, słynną Wenus z
Willendorfu, finezyjną biżuterię z cmentarzyska w Świbiu niedaleko Gliwic, można nazwać
dziełami sztuki w dzisiejszym rozumieniu tego słowa, a ich anonimowych twórców –
artystami?
Świat antycznych bogów i herosów. Mitologia grecka i rzymska w sztuce na przestrzeni
wieków
Inspiracje antykiem znajdziemy niemalże w każdej epoce. Nie inaczej jest z mitologią grecką
i rzymską, która dzięki wielowątkowości, barwnym historiom i połączeniu świata zwykłych
śmiertelników ze sferą niedostępną z ziemskiej perspektywy, była źródłem tematów dla
artystów renesansu, baroku, a nawet twórców współczesnej popkultury.
Ciężar romanizmu, lekkość gotyku. Sztuka średniowiecza
Średniowiecze to niemal dziesięć wieków politycznych, społecznych i kulturowych zmian,
tymczasem bardzo często postrzegamy je jednowymiarowo. Podczas wykładu udowodnimy,
że tak naprawdę to epoka wielu kontrastów, czego punktem odniesienia mogą być dwa
dominujące w niej style – romański i gotycki.
Genialni indywidualiści. Artyści renesansu
Renesans to epoka wybitnych – artystów, naukowców, błyskotliwych polityków i
mecenasów sztuki. Jak opowiedzieć o fenomenie Odrodzenia? Najlepiej przez pryzmat
artystycznych biografii „ikon” tamtych lat – Leonarda da Vinci, Rafaela, Albrechta Durera…
Poznajmy ich wszystkich!
Kolor, ruch, światło. Nadążyć za barokiem
Barok kojarzy się z bogactwem formy architektonicznej, naciskiem na dynamizm kompozycji
rzeźbiarskich i grą światła w malarstwie. To jednocześnie epoka skrajności – przesadnej
religijności i jednocześnie żywiołowej zmysłowości, umiłowania przesady z chęcią powrotu
do klasycznej formy. W takim warunkach potrafili odnaleźć się przede wszystkim Ci łatwo
przystosowywujący się do zmian (jak Rubens), lub ci, którzy… tworzyli własne zasady (jak
Caravaggio).
Umysł wyzwolony. Oświecenie i klasycyzm
Oświecenie to niezwykły czas triumfu rozumu – rozwoju wszelkich nauk, odrzucenia tylko
zmysłowego doświadczania świata, na rzecz wiary w nieograniczone możliwości poznawcze
ludzkiego umysłu. Podczas wykładu poznamy kulisy życia na najważniejszych oświeconych
dworach europejskich, wokół których skupili się wybitni artyści tamtych lat. Zajrzymy m.in.
do Paryża i na dwór króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w Warszawie.
Triumf ducha. Nie tylko Byron i Mickiewicz – sztuka romantyzmu
W poprzedniej epoce rozum był podstawą poznawania świata, tymczasem na początku XIX-
wieku do głosu dochodzi kolejne pokolenie, do którego bardziej przemawia „(…) czucie niż
mędrca szkiełko i oko”, cytując Adama Mickiewicza. W Europie szaleją rewolucje,
rozgrywają się walki o wolność narodów, tymczasem młodzi ludzie chcą… po prostu
prawdziwie kochać, prawdziwie żyć. Pomagają im w tym artyści – nie tylko wybitni literaci,
ale też malarze: Delacroix, Gericault, a na polskim gruncie Michałowski czy Grottger.
Epoka „-izmów” (realizm, impresjonizm, symbolizm…), czyli wszystko, co warto
wiedzieć o sztuce II połowy XIX wieku
Druga połowa XIX-wieku to czas rozwijania się rozmaitych, często całkowicie odmiennych,
nurtów artystycznych, które znajdą swoich naśladowców nawet w następnym stuleciu.
Dlaczego malarstwo realistyczne uznano początkowo za kontrowersyjne i „niegodne
salonów”, impresjonistów wysyłano do okulistów, a symboliści stali się prekursorami
modernizmu? Gustave Courbet, Édouard Manet, Claude Monet, Vincent van Gogh, Paul
Gauguin czy Henri de Toulouse-Lautrec – to tylko niektórzy artyści, których biografie
poznamy. Podczas spotkania nie zabraknie też polskich wątków – przyjrzymy się twórczości
młodego pokolenia pozytywistów i spróbujemy rozszyfrować fenomen ówczesnego króla
narodowego malarstwa – Jana Matejki.
Wiecznie młodzi. O Wyspiańskim i innych artystach Młodej Polski
Jacek Malczewski, Olga Boznańska, Stanisław Wyspiański, Leon Wyczółkowski… - to
zaledwie kilka nazwisk twórców przełomu XIX i XX wieku. Podczas naszego spotkania
cofniemy się w czasie do Krakowa sprzed ponad wieku i porozmawiamy o niezwykle
twórczych i intensywnych latach początku XX stulecia – latach, które zmieniły na zawsze
pojmowanie roli artysty i sztuki w codziennym życiu. I choć jak pisał Stanisław
Przybyszewski, „każdy z wszystkich tych ogromnych talentów (…) był Młodą Polską, ale
sam dla siebie”, przypomnimy również najważniejsze pojęcia i cechy epoki. Jedną z nich
niewątpliwie było przekonanie, że nawet w trudnych czasach… evviva l’arte!
Nowe rozdanie. Panorama dwudziestolecia międzywojennego w Polsce
Odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 roku zamknęło ponad studwudziestoletni
okres zaborów. Wybuch wolności przyprawiał o zawrót głowy - radosnej euforii nie mąciła
nawet świadomość ogromnych zagrożeń politycznych (zwłaszcza ze strony bolszewickiej
Rosji), powojenny kryzys gospodarczy, trudności w kształtowaniu granic II RP. W niecałe
trzy tygodnie po historycznym 11 listopada 1918 w warszawskiej kawiarni „Pod Picadorem”
publicznie zaprezentowali swoje wiersze Julian Tuwim, Antoni Słonimski i Jan Lechoń. W
utworze ostatniego z wymienionych, padły słowa: „A wiosną – niechaj wiosnę, nie Polskę
zobaczę”, które stały się swoistym credo artystów tego czasu, definiującym tematykę ich prac
i podejście do szybko zmieniającej się, dającej nowe nadzieje, rzeczywistości. Byli jednak i
tacy, którzy przewidywali nadchodzący mrok… Podczas naszego spotkania opowiemy o
życiu społeczno-gospodarczym II RP, literaturze, sztuce tego czasu, próbując nakreślić przy
tym rozległą panoramę epoki.
Niezmiennie zmiana. Najciekawsze zjawiska (i nazwiska) w sztuce XX wieku
Nie sposób w krótkim czasie opowiedzieć, co działo się w sztukach wizualnych XX wieku,
gdyż działo się… wszystko. Dadaizm, kubizm, surrealizm, pop-art, sztuka krytyczna, street-
art. Od Picassa i Duchampa po Warhola i Banksy’ego. Choć ponoć w sztuce „wszystko już
było”, to XX wiek udowadnia, że nawet jeżeli to prawda, to nic wzbudza takich emocji wśród
odbiorców jak… sztuka właśnie.
...a dla wykorzystania wiedzy w praktyce:
Szkoła patrzenia. Podstawy analizy dzieła sztuki
Czy dzieła sztuki mogą do nas „mówić”, nie używając słów? Niewątpliwie, ale robią to
specyficznym językiem, często wprowadzając odbiorcę w zakłopotanie. Podczas zajęć
uczestnicy poznają podstawowe elementy analizy dzieła sztuki – dowiedzą się m.in. czym
różni się analiza ikonograficzna od formalnej, jakie mamy gatunki malarskie i rodzaje
kompozycji. W ramach spotkania odwiedzimy aktualną wystawę w Willi Caro, wybierzemy
eksponaty i "na żywo" będziemy tworzyć profesjonalny opis dzieła sztuki według ściśle
określonego szablonu, który potem może być traktowany jako pomocniczy na lekcjach języka
polskiego i historii, w ramach analizy „innych tekstów kultury”, zwłaszcza dzieł kultury
wizualnej.
Od wtorku do piątku, od 1 października 2024 do 27 czerwca 2025, Willa, godz. 9.00 i
11.00
Ekstra – Klasa. Nauka widzenia, czyli odczytywanie sztuki – cykl edukacyjny dla uczniów
klas 7-8 szkół podstawowych i szkół ponadpodstawowych
Prowadzenie: Marta Witoń-Jankowska, historyczka sztuki
Zapisy: tel. 783 560 006
Kosz udziału w zajęciach – 1 zł od grupy
Liczba miejsc ograniczona
Organizator: Muzeum w Gliwicach
Muzeum w Gliwicach
ul. Dolnych Wałów 8a
44-100 Gliwice
www.muzeum.gliwice.pl
info@muzeum.gliwice.pl
Organizatorem Muzeum w Gliwicach jest Miasto Gliwice
Zdjęcie: Ekstra- Klasa, fot. J. Janowska
-
„Minghun”
Kameralna opowieść o miłości, żałobie i poszukiwaniu sensu życia oraz o tym, co po nim nastaje. W środę, 4 grudnia, o godzinie 11.00, Kino Pod Baranami zaprasza na kolejny pokaz w cyklu…
-
„Muzyczna przyjaźń: Pauline Viardot i Fryderyk Chopin”
Stowarzyszenie Klub Inicjatyw Kulturalnych, Muzeum w Gliwicach i Centrum KulturyVictoria zapraszają na ''Podwieczorki muzyczne w Willi Caro''
-
Wanda Rutkiewicz
W środę, 20 listopada, o godzinie 11.00, Kino Pod Baranami zaprasza na kolejny pokaz wcyklu Dojrzałe Kino. Na ekranie "Wanda Rutkiewicz". Ostatnia wyprawa - prawdziwa…
-
'Konklawe'
W środę, 13 listopada, o godzinie 11.00, Kino Pod Baranami zaprasza na kolejny pokaz wcyklu Dojrzałe Kino. Na ekranie ''Konklawe'' - fascynujący thriller Edwarda Bergerarozgrywający się w samym…
-
Witraż i architektura
Wykład z cyklu „Światło w kolorze. Gliwickie witraże”
-
Jesienny apetyt na słodkie
Jesień to czas, kiedy wiele osób zauważa wzrost apetytu na słodkie przekąski. Chłodniejszedni, krótsze wieczory i zmiana nastroju wpływają na nasze ciało i umysł, często sprawiając,że…
-
Dlaczego warto jeść orzechy jesienią?
Orzechy, nasiona i pestki to najbardziej skoncentrowana żywność jaką wytworzyła natura. Są źródłem roślinnych dobrych kwasów tłuszczowych, mają dużo błonnika pokarmowego i wysokiej…
-
Relacje społeczne jesienią
Jesienne miesiące to okres, w którym zmieniająca się aura oraz krótsze dni mogą wpływać nanasz nastrój i samopoczucie. Dla wielu osób to właśnie bliskość i wsparcie najbliższych…
-
Menopauza to problem społeczny
Anna Niewiarowska jest rzeczniczką kobiet w menopauzie. Nie tylko zajmuje sięprzeprowadzaniem kobiet przez ten ważny etap zmiany, pomagając im odzyskać równowagęhormonalną i radość życia,…
-
Jakie są współczesne śluby?
Dla ponad połowy respondentów ślub jest potwierdzeniem miłości i kolejnym ważnymkrokiem. Prawie połowa ankietowanych wskazała, że najczęściej wybierany jest ślubkonkordatowy.…
-
Wywiad - dr Jin Peh
Dołącz do dyskusji - napisz komentarz
Artykuł nie posiada jeszcze żadnych komentarzy.
Dodaj pierwszy komentarz i bądź motorem nowej dyskusji. Zachęcamy do tego.