Gdy menopauza miesza w domu: jak rozmawiać z bliskimi o swoich emocjach i potrzebach?

To dobry moment, by potraktować menopauzę nie jako problem, lecz jako etap wymagający szczególnego zrozumienia bliskich.

Emocjonalny rollercoaster całej rodziny

Zmiany hormonalne wpływają na to, jak regulujemy emocje i reagujemy na codzienne bodźce. Spadek poziomu estrogenu u kobiety w okresie menopauzy może istotnie zaburzać równowagę neuroprzekaźników. W efekcie emocje stają się bardziej gwałtowne, a reakcje — mniej przewidywalne. 

- Z psychologicznego punktu widzenia menopauza to również moment konfrontacji z własną tożsamością: zmianą roli, obawami o przyszłość, utratą dotychczasowych zasobów energii. 
W okresach wzmożonego stresu — takich jak świąteczne przygotowania — układ nerwowy szybciej się przeciąża, co może prowadzić do nagłych wybuchów złości, płaczu lub poczucia przytłoczenia – zauważa Agnieszka Litwa-Ziopaja, psycholożka z Femistory Centrum Menopauzy, pierwszego w Polsce centrum medycznego kompleksowo wspierającego kobiety na tym etapie życia.

Menopauza to zatem złożone zjawisko neuropsychologiczne, które wymaga od bliskich zrozumienia i cierpliwości. Kluczowa jest tu otwartość w komunikowaniu własnych potrzeb.

- Zamiast emocjonalnych reakcji warto wprowadzić krótkie komunikaty, np. „Potrzebuję chwili spokoju”, „To nie dotyczy ciebie, tylko mojego stanu”. Pomaga to uniknąć eskalacji – radzi psycholożka z Femistory.

Układ nerwowy można też wzmacniać poprzez higienę snu, bo spadek poziomu estrogenów może powodować gwałtowne wybudzania w nocy czy nawet bezsenność. Stałe pory snu, ograniczenie korzystania z ekranów i wieczorne rytuały obniżają poziom pobudzenia i pozwalają lepiej kontrolować emocje w sytuacjach napięcia.

„Wiem, że coś miałam zrobić…” – mgła mózgowa w menopauzie

U wielu kobiet w okresie menopauzy pojawiają się trudności z koncentracją, gubienie wątku rozmowy, trudności z organizacją czy zapominanie słów. 

- Brain fog, czyli mgła mózgowa nie jest oznaką choroby. To reakcja mózgu na zmianę jego biochemii. Estrogen wspiera pracę neuronów w obszarach odpowiedzialnych za pamięć operacyjną i płynność poznawczą. Gdy jego poziom spada, mózg potrzebuje więcej energii, by realizować te same zadania – wyjaśnia neurolog z Femistory Centrum Menopauzy dr Konrad Gorzelnik.

Objawy te mogą nasilać się w momentach presji i przeładowania informacjami, a okres przedświąteczny jest ich typowym przykładem. Jak sobie pomóc? Tworząc na przykład zewnętrzne punkty pamięci. Listy, aplikacje przypominające, karteczki pozwalają odciążyć pamięć roboczą, która w tym okresie działa wolniej.

- Wszyscy wiemy jak duże potrafi być tempo przedświątecznych przygotowań. Warto jednak mimo to wprowadzać krótkie przerwy regeneracyjne. Mózg potrzebuje więcej czasu na przetwarzanie informacji. 5 minut przerwy co godzinę zwiększa koncentrację i zmniejsza frustrację. Pomocna będzie też regularna aktywność fizyczna – dodaje dr Konrad Gorzelnik.

Otwarcie o tym, co najbardziej intymne

Zmiany hormonalne w okresie menopauzy wpływają również na sferę intymną — nawilżenie pochwy, elastyczność tkanek, ukrwienie narządów płciowych. W rezultacie może pojawić się suchość, ból podczas współżycia, mniejsza wrażliwość.

– Kobiety zakładają, że bolesność czy suchość to nieodłączny element menopauzy, 
a jednocześnie wstydzą się mówić o tym otwarcie partnerowi, przez co oddalają się i ze swoimi problemami są coraz bardziej samotne. Tymczasem większość objawów można skutecznie łagodzić, jeśli tylko kobieta zgłosi się po pomoc – mówi fizjoterapeutka uroginekologiczna 
z Femistory, Noemi Stanisławska. - Praca z dnem miednicy — rozluźnianie, wzmacnianie, poprawa ukrwienia — często przynosi poprawę już po kilku sesjach w gabinecie fizjoterapeuty – dodaje.

Nie warto obawiać się też regularnego stosowania żeli nawilżających i preparatów odbudowujących śluzówkę – mogą realnie zmniejszyć ból i poprawić komfort życia intymnego.

Eksperci współpracujący z Femistory podkreślają jedno: im więcej wiedzy i szczerości, tym mniej niezrozumienia i napięć. Rozmowa o swoich potrzebach — zwłaszcza w okresie, który z natury sprzyja refleksji — daje szansę, by przejść przez ten czas z większą łagodnością, wsparciem 
i poczuciem wspólnoty.