Weranda literacka
Krystyna Bukowczyk - XVI
Wspomnienie o Dziadku i Babuszce
Babuszka China – oschła, surowa, wysoka, szczupła kobieta, ubrana w czarne szaty. Pamiętam długą powyżej kostki spódnicę i czarny rozpinany sweterek ozdobiony z przodu rzędami białych wypukłych prostokącików – bardzo mi się on podobał. Kiedy zbliżała się długim korytarzem, już z daleka słychać było jej pośpieszne kroki, stukot jej czarnych sznurowanych buciczków na wysokim obcasie.
Włosy splecione w warkocz nosiła upięte w staranny koczek z tyłu głowy. Jedyną ozdobą były kolczyki, dwa złote talarki połączone misternie wygiętym prostokątnym elementem wypełnionym lazurową emalią ze złotymi gwiazdeczkami. Te kolczyki były prześliczne – był to chyba jedyny babuszkiny skarb. Mówiła, że kiedy już jej nie będzie, to po jednym mają dostać jej wnuczki.
Niewiele wiemy o Babuszce Chinie. Chionia z domu Morozowa urodziła się w Petersburgu. Wychowywała w ochronce, do której prawdopodobnie zaniosła ją matka. Skończyła szkołę krawiecką dla dziewczynek. Jedyną pamiątką z tych czasów była piękna fotografia w brązowej tonacji – dostojna matrona otoczona dwoma rzędami młodych dam, wszystkie w jednakowych, zapiętych pod szyję sukienkach, opinających ściągnięte gorsetami talie. Wszystkie w jednakowych, białych, koronkowych kołnierzykach, wszystkie ze starannie, gładko do tyłu upiętymi włosami. Szkoda, że mama wycięła z tej fotografii tylko Babuszkę.
Dziadek Ignacy był krawcem „mężczyźnianym”. Pochodził z jakiejś wioski spod Wiłkomierza na Litwie. Kiedy okazało się, że zostanie powołany do wojska, oddalił się czym prędzej do Petersburga. Gdzieś, kiedyś nauczył się krawiectwa, pewnie jeszcze w Wiłkomierzu, a tu otrzymał pracę w swoim zawodzie.
Na spacerach nad Newą napotkał młodą adeptkę krawieckiej szkoły… Był potem ślub w cerkwi, Babuszka opowiadała, że kiedy szli do ołtarza, widziała, jak przez cerkiew przeleciały jakieś groszki, i wtedy pomyślała, że nie będzie to szczęśliwe małżeństwo. Pamiątką tego ślubu były dwie ikony, które zgodnie z obrządkiem prawosławnym mieli nowożeńcy. Przyjechały one do Polski, ale ta Babuszki – w srebrnej koszulce, również zgodnie z prawosławnym obrządkiem, została jej włożona do trumny, pozostała tylko dziadkowa.
Zaczęły rodzić się dzieci: trzech synków (z czego dwóch wkrótce zmarło) i najmłodsza córeczka – nasza Mama. Synkowie byli chrzczeni w cerkwi, bo Babuszka była prawosławna. W cerkwi miała też być ochrzczona córeczka, ale tu wtrąciła się sąsiadka. Napotkawszy Dziadka, wyraziła zdziwienie, że przecież on katolik, a wszystkie dzieci są w cerkwi chrzczone. Dziadek przemyślał sprawę i zadecydował, że córeczka będzie katoliczką. „Dumała szto rebionka razarwiom” (myślałam, że rozerwiemy dziecko), wspominała później Babuszka niewątpliwie szaloną, rodzinną scysję. No, ale dziadek okazał się silniejszy. I tak nasza Mama została katoliczką… Ten podział religijny w rodzinie został zachowany – Mama bardzo wcześnie zdecydowała, że może wyjść za mąż tylko za katolika, a wujek Władek znalazł żonę prawosławną – wujenka, dla nas Ciocia Wiera, śpiewała w chórze cerkiewnym.
Kiedy nadciągnęła rewolucja, kto mógł, starał się uciekać z Petersburga. Jednym z możliwych kierunków była Finlandia. Dziadek, mając już wprawę w ucieczkach, jakoś wszystko wykombinował. Istniała opowieść, że Babuszka „zabalieła na czichotku”, czyli zachorowała na płuca, i lekarz nakazał jej zmianę klimatu… Przetransportowali się całą rodziną do Helsinek. Mówiła Babuszka, że „prajechali łodkoj” czyli przepłynęli łodzią. Nie wiem jaka to była łódź. Dziadek w tym powojennym czasie ścigania wrogów ludu nie opowiadał nigdy o szczegółach tej podroży.
Mama zaczęła chodzić do szkoły i uczyła się szwedzkiego. Wspominała też niedzielne wycieczki z rodzicami – łódką po morzu, chociaż, jak mówiła, nikt nie umiał pływać…
Po jakimś czasie Dziadek zdecydował się na powrót na Litwę, do Wiłkomierza, a stamtąd do Wilna. Zamieszkali na ulicy Mostowej, tu Dziadek otworzył pracownię krawiecką. Nie zrobił raczej wielkiej kariery w swoim zawodzie, gdyż był krawcem nerwowym. Istniała opowieść jak to Dziadek szył garniturek dla jakiegoś aktora. W czasie końcowej przymiarki aktor ów włożył spodnie, wykonał w nich przysiad i oznajmił, że nie leżą one dobrze, marszczą się. Dziadek odczekał, aż je zdejmie, rozerwał i wyrzucił na ulicę. …
Z tego wileńskiego mieszkania dziadków pamiętam tylko ciemnobrązowe zasłony wiszące na drzwiach prowadzących z pracowni do części mieszkalnej – były obszyte taśmą ze zwisającymi czarnymi koralikami, bardzo mi się te koraliki podobały.
Dziadek Ignacy nie miał łatwego charakteru i Babuszka China miała niełatwe z nim życie. Pamiętam, jak w ramach kary za jakieś babuszkine przewiny odmawiał jedzenia wspólnych posiłków i demonstracyjnie żywił się skórkami od chleba. Miał też Dziadek specjalne upodobania muzyczne. Nie lubił organów, dlatego do kościoła chadzał wyłącznie na msze wczesnoporanne.
Od wyjazdu z Wilna, w Łuczanach i Łodzi, mieszkaliśmy razem z dziadkami. Otrzymanie przez Tatę mieszkania w Warszawie rozdzieliło nas. Dziadek z Babuszką przenieśli się do Szczecinka. Tam u wujka Władka czekał na nich duży pokój.
Przeprowadzka dziadków do Szczecinka była już ich ostatnią przeprowadzką. Babuszka nigdy nas nie odwiedziła w Warszawie. Dziadek kiedyś przyjechał z wizytą, zobaczyć, jak mieszkamy. Te dziadkowe odwiedziny dostarczyły Mamie dodatkowych stresów. Zwolniła się specjalnie z pracy żeby odprowadzić dziadka. Przyszła do domu, a tu się okazało, że Dziadek wyruszył już na dworzec. Wyruszył piechotą bo nie dowierzał tramwajom. Mama wraz z Andrzejkiem pojechali na dworzec. Pociągi w kierunku Szczecinka wyruszały z Dworca Głównego przy ulicy Towarowej (obecnie Muzeum Kolejnictwa). W obszernej dworcowej hali kręciło się dużo ludzi. Pociąg jeszcze nie podstawiony, więc trzeba trochę poczekać, ale nigdzie nie ma Dziadka. Obeszli całą halę, przebiegli wszystkie perony, Dziadka ani śladu. Mama zapytała kolejarza, kiedy podstawiają wagony, odpowiedział, że na peron podjadą za pół godziny, ale stoją już przygotowane na bocznicy. Pobiegli czym prędzej na bocznicę i tu w jednym z pustych wagonów, siedział spokojnie Dziadek z „czemodanem” na kolanach. Tak nazywał zrosyjsk swoją piękną, niewielką walizezeczkę (był to rodzaj walizko/teczki noszony wówczas chętnie przez lekarzy).
Dziadek, doświadczony podróżnik, udzielał nam zawsze porad przydatnych w podróżowaniu: „Pamiętajcie zawsze liczyć bagaże, a jak pytają, dokąd jedziesz, mówić w drugą stronę”. W Szczecinku Dziadek dostał dobrą pracę – został krojczym w wielkiej pracowni szyjącej oficerskie szynele dla stacjonujących w okolicach miasteczka oddziałów wojsk sowieckich.
Babuszka niedługo zmarła, a Dziadek w dość krótkim czasie ożenił się ponownie i wyprowadził od wujostwa do mieszkania wybranki, wielokrotnej wdowy – został jej czwartym mężem.
Wędrując po Kaszubach z moim mężem, odwiedziliśmy Dziadka w tym jego nowym mieszkaniu. Miał wtedy już ponad dziewięćdziesiąt lat. Zaprosił nas na swój codzienny, samotny spacer – dookoła jeziora, była to trasa paru kilometrów. Kiedy w powrotnej drodze przechodziliśmy przez park, gdzie na ławeczkach siedzieli, gawędząc, starsi panowie – emeryci, zapytałam Dziadka, czemu nie zaprzyjaźni się z tymi panami. Powiedział: „A o czym ja mam mówić z tymi starymi dziadami?”…
Tę opowieść uzupełnioną zdjęciami znajdziesz tu:
https://qba13.pl/?s=Wspomnienie+o+Dziadku+i+Babuszce+
Włosy splecione w warkocz nosiła upięte w staranny koczek z tyłu głowy. Jedyną ozdobą były kolczyki, dwa złote talarki połączone misternie wygiętym prostokątnym elementem wypełnionym lazurową emalią ze złotymi gwiazdeczkami. Te kolczyki były prześliczne – był to chyba jedyny babuszkiny skarb. Mówiła, że kiedy już jej nie będzie, to po jednym mają dostać jej wnuczki.
Niewiele wiemy o Babuszce Chinie. Chionia z domu Morozowa urodziła się w Petersburgu. Wychowywała w ochronce, do której prawdopodobnie zaniosła ją matka. Skończyła szkołę krawiecką dla dziewczynek. Jedyną pamiątką z tych czasów była piękna fotografia w brązowej tonacji – dostojna matrona otoczona dwoma rzędami młodych dam, wszystkie w jednakowych, zapiętych pod szyję sukienkach, opinających ściągnięte gorsetami talie. Wszystkie w jednakowych, białych, koronkowych kołnierzykach, wszystkie ze starannie, gładko do tyłu upiętymi włosami. Szkoda, że mama wycięła z tej fotografii tylko Babuszkę.
Dziadek Ignacy był krawcem „mężczyźnianym”. Pochodził z jakiejś wioski spod Wiłkomierza na Litwie. Kiedy okazało się, że zostanie powołany do wojska, oddalił się czym prędzej do Petersburga. Gdzieś, kiedyś nauczył się krawiectwa, pewnie jeszcze w Wiłkomierzu, a tu otrzymał pracę w swoim zawodzie.
Na spacerach nad Newą napotkał młodą adeptkę krawieckiej szkoły… Był potem ślub w cerkwi, Babuszka opowiadała, że kiedy szli do ołtarza, widziała, jak przez cerkiew przeleciały jakieś groszki, i wtedy pomyślała, że nie będzie to szczęśliwe małżeństwo. Pamiątką tego ślubu były dwie ikony, które zgodnie z obrządkiem prawosławnym mieli nowożeńcy. Przyjechały one do Polski, ale ta Babuszki – w srebrnej koszulce, również zgodnie z prawosławnym obrządkiem, została jej włożona do trumny, pozostała tylko dziadkowa.
Zaczęły rodzić się dzieci: trzech synków (z czego dwóch wkrótce zmarło) i najmłodsza córeczka – nasza Mama. Synkowie byli chrzczeni w cerkwi, bo Babuszka była prawosławna. W cerkwi miała też być ochrzczona córeczka, ale tu wtrąciła się sąsiadka. Napotkawszy Dziadka, wyraziła zdziwienie, że przecież on katolik, a wszystkie dzieci są w cerkwi chrzczone. Dziadek przemyślał sprawę i zadecydował, że córeczka będzie katoliczką. „Dumała szto rebionka razarwiom” (myślałam, że rozerwiemy dziecko), wspominała później Babuszka niewątpliwie szaloną, rodzinną scysję. No, ale dziadek okazał się silniejszy. I tak nasza Mama została katoliczką… Ten podział religijny w rodzinie został zachowany – Mama bardzo wcześnie zdecydowała, że może wyjść za mąż tylko za katolika, a wujek Władek znalazł żonę prawosławną – wujenka, dla nas Ciocia Wiera, śpiewała w chórze cerkiewnym.
Kiedy nadciągnęła rewolucja, kto mógł, starał się uciekać z Petersburga. Jednym z możliwych kierunków była Finlandia. Dziadek, mając już wprawę w ucieczkach, jakoś wszystko wykombinował. Istniała opowieść, że Babuszka „zabalieła na czichotku”, czyli zachorowała na płuca, i lekarz nakazał jej zmianę klimatu… Przetransportowali się całą rodziną do Helsinek. Mówiła Babuszka, że „prajechali łodkoj” czyli przepłynęli łodzią. Nie wiem jaka to była łódź. Dziadek w tym powojennym czasie ścigania wrogów ludu nie opowiadał nigdy o szczegółach tej podroży.
Mama zaczęła chodzić do szkoły i uczyła się szwedzkiego. Wspominała też niedzielne wycieczki z rodzicami – łódką po morzu, chociaż, jak mówiła, nikt nie umiał pływać…
Po jakimś czasie Dziadek zdecydował się na powrót na Litwę, do Wiłkomierza, a stamtąd do Wilna. Zamieszkali na ulicy Mostowej, tu Dziadek otworzył pracownię krawiecką. Nie zrobił raczej wielkiej kariery w swoim zawodzie, gdyż był krawcem nerwowym. Istniała opowieść jak to Dziadek szył garniturek dla jakiegoś aktora. W czasie końcowej przymiarki aktor ów włożył spodnie, wykonał w nich przysiad i oznajmił, że nie leżą one dobrze, marszczą się. Dziadek odczekał, aż je zdejmie, rozerwał i wyrzucił na ulicę. …
Z tego wileńskiego mieszkania dziadków pamiętam tylko ciemnobrązowe zasłony wiszące na drzwiach prowadzących z pracowni do części mieszkalnej – były obszyte taśmą ze zwisającymi czarnymi koralikami, bardzo mi się te koraliki podobały.
Dziadek Ignacy nie miał łatwego charakteru i Babuszka China miała niełatwe z nim życie. Pamiętam, jak w ramach kary za jakieś babuszkine przewiny odmawiał jedzenia wspólnych posiłków i demonstracyjnie żywił się skórkami od chleba. Miał też Dziadek specjalne upodobania muzyczne. Nie lubił organów, dlatego do kościoła chadzał wyłącznie na msze wczesnoporanne.
Od wyjazdu z Wilna, w Łuczanach i Łodzi, mieszkaliśmy razem z dziadkami. Otrzymanie przez Tatę mieszkania w Warszawie rozdzieliło nas. Dziadek z Babuszką przenieśli się do Szczecinka. Tam u wujka Władka czekał na nich duży pokój.
Przeprowadzka dziadków do Szczecinka była już ich ostatnią przeprowadzką. Babuszka nigdy nas nie odwiedziła w Warszawie. Dziadek kiedyś przyjechał z wizytą, zobaczyć, jak mieszkamy. Te dziadkowe odwiedziny dostarczyły Mamie dodatkowych stresów. Zwolniła się specjalnie z pracy żeby odprowadzić dziadka. Przyszła do domu, a tu się okazało, że Dziadek wyruszył już na dworzec. Wyruszył piechotą bo nie dowierzał tramwajom. Mama wraz z Andrzejkiem pojechali na dworzec. Pociągi w kierunku Szczecinka wyruszały z Dworca Głównego przy ulicy Towarowej (obecnie Muzeum Kolejnictwa). W obszernej dworcowej hali kręciło się dużo ludzi. Pociąg jeszcze nie podstawiony, więc trzeba trochę poczekać, ale nigdzie nie ma Dziadka. Obeszli całą halę, przebiegli wszystkie perony, Dziadka ani śladu. Mama zapytała kolejarza, kiedy podstawiają wagony, odpowiedział, że na peron podjadą za pół godziny, ale stoją już przygotowane na bocznicy. Pobiegli czym prędzej na bocznicę i tu w jednym z pustych wagonów, siedział spokojnie Dziadek z „czemodanem” na kolanach. Tak nazywał zrosyjsk swoją piękną, niewielką walizezeczkę (był to rodzaj walizko/teczki noszony wówczas chętnie przez lekarzy).
Dziadek, doświadczony podróżnik, udzielał nam zawsze porad przydatnych w podróżowaniu: „Pamiętajcie zawsze liczyć bagaże, a jak pytają, dokąd jedziesz, mówić w drugą stronę”. W Szczecinku Dziadek dostał dobrą pracę – został krojczym w wielkiej pracowni szyjącej oficerskie szynele dla stacjonujących w okolicach miasteczka oddziałów wojsk sowieckich.
Babuszka niedługo zmarła, a Dziadek w dość krótkim czasie ożenił się ponownie i wyprowadził od wujostwa do mieszkania wybranki, wielokrotnej wdowy – został jej czwartym mężem.
Wędrując po Kaszubach z moim mężem, odwiedziliśmy Dziadka w tym jego nowym mieszkaniu. Miał wtedy już ponad dziewięćdziesiąt lat. Zaprosił nas na swój codzienny, samotny spacer – dookoła jeziora, była to trasa paru kilometrów. Kiedy w powrotnej drodze przechodziliśmy przez park, gdzie na ławeczkach siedzieli, gawędząc, starsi panowie – emeryci, zapytałam Dziadka, czemu nie zaprzyjaźni się z tymi panami. Powiedział: „A o czym ja mam mówić z tymi starymi dziadami?”…
Tę opowieść uzupełnioną zdjęciami znajdziesz tu:
https://qba13.pl/?s=Wspomnienie+o+Dziadku+i+Babuszce+
Moje opowieści pochodzą z mego bloga www.qba13.pl – Opowieści z przeszłości
Znalazły się też w ebooku „Opowiastki szare i kolorowe” na Legimi – (szukaj pod Bukowczyk).
Znalazły się też w ebooku „Opowiastki szare i kolorowe” na Legimi – (szukaj pod Bukowczyk).
-
Zima
Oddaję się marzeniom o zimie.
-
Wystawy
Wrocławskie Muzeum Narodowe często organizuje wystawy czasowe, które chętnie zwiedzam. Pierwsza, o której chcę napisać to "Wiwat Muzeum".
-
Jego urok osobisty
Właśnie wysłuchałam na dzień dobry wywodów "Z badań warsztatów rozwoju osobistego"... na temat, czy spać osobno, czy razem... ja uważam, że razem, jednak wciąż razem. Ale to z…
-
Krystyna Bukowczyk - XV
Cmentarz na Rossie – zaduszkowa opowieść
-
"teraz polski dizajn"
Poznaj cenionych na całym świecie polskich projektantów i tych, którzy właśnie ruszają na podbój zagranicznych rynków. Zachwyć się przedmiotami codziennego użytku – zarówno tymi…
-
Poprzednie życie (reż. Celine Song)
Kino Pod Baranami zaprasza na kolejny pokaz w ramach cyklu Dojrzałe kino. W środę, 8 listopada, tradycyjnie o godzinie 11.00, seniorzy zobaczą film Poprzednie życie Celine Song - pełną…
-
Poszerzanie wspólnoty
Fotografia humanistyczna ze zbiorów Muzeum w Gliwicach, Wystawa w Czytelni Sztuki Czas trwania wystawy: 29.09.2023 – 17.12.2023Wernisaż wystawy: piątek, 29.09.2023 godz. 18.00.
-
MOJA ZBRODNIA (reż. François Ozon)
Pełna lekkości i humoru komedia kryminalna w reżyserii Françoisa Ozona. Moja zbrodnia to kolejny tytuł prezentowany w ramach cyklu Dojrzałe Kino. Tą luźną adaptację sztuki Georgesa…
-
Joanna Hetman
-
Wyróżnij się wzorem
Unikalny design w klasycznej kolorystyce – Gatta z nową kolekcją rajstop wkracza na salony!
-
Jestem działaczką, a nie marzycielką
Nauczyciel z powołania, społecznik w nieustannym pędzie do wiedzy i pomocy innym – tak można opisać Irenę Jarzębak.
-
Uwaga na drogi żółciowe
-
Czym różni się optometrysta od okulisty?
Z roku na rok coraz mniejszy odsetek Polaków ma zdrowe oczy. Kontakt z ekranem komputera, smartfona czy telewizora, brak odpowiedniej profilaktyki i troski o wzrok sprawia, że wady i choroby…
-
Obniżenie nastroju - jak sobie radzić?
Po intensywnym lecie, kiedy jesteśmy pełni aktywności i pozytywnej motywacji, chłodniejsza pogoda może wpłynąć na naszą psychikę. Czy jednak winna jest wyłącznie aura za oknem, i nie…
Dołącz do dyskusji - napisz komentarz
Artykuł nie posiada jeszcze żadnych komentarzy.
Dodaj pierwszy komentarz i bądź motorem nowej dyskusji. Zachęcamy do tego.