Zdrowie 50 plus

Jesienny apetyt na słodkie

Jesień to czas, kiedy wiele osób zauważa wzrost apetytu na słodkie przekąski. Chłodniejsze
dni, krótsze wieczory i zmiana nastroju wpływają na nasze ciało i umysł, często sprawiając,
że sięgamy po smaki, które poprawiają nastrój i dodają energii.
Czy jesienią faktycznie trudniej zadbać o zbilansowaną dietę? Odpowiedź brzmi: 
niekoniecznie. Wystarczy świadome podejście i zrozumienie, jak działa nasz organizm, 
by cieszyć się słodkimi przyjemnościami w optymalny sposób.

Dlaczego jesienią mamy większą ochotę na słodkie?

W okresie jesienno-zimowym wiele osób odczuwa zwiększoną ochotę na słodycze
i wysokokaloryczne przekąski. To całkowicie naturalny proces, który wynika zarówno
z naszej fizjologii, jak i psychologii.

Kiedy dni stają się krótsze, a na zewnątrz przeważa szara, pochmurna aura, nasz organizm
produkuje więcej melatoniny – hormonu odpowiedzialnego za senność, melancholię i ogólne
obniżenie nastroju. Jednocześnie spada poziom serotoniny, znanej jako „hormon szczęścia”,
co może skutkować obniżonym nastrojem, niepokojem, stresem, a czasem nawet uczuciem
przygnębienia. W takiej sytuacji sięgamy po słodycze, które szybko poprawiają nastrój,
stanowiąc swego rodzaju „pocieszenie” w obliczu gorszej pogody – mówi Jadwiga
Przybyłowska, dietetyczka i ekspertka kampanii „Słodka Równowaga”.  

Nasza ochota na słodkie smaki w okresie zimowym ma także podłoże fizjologiczne – wraz ze
spadkiem temperatury organizm potrzebuje więcej energii, aby utrzymać odpowiednią
temperaturę ciała i chronić się przed zimnem. Szybko przyswajalne węglowodany, obecne w
słodyczach, dostarczają natychmiastowej energii, której organizm potrzebuje, by przetworzyć
ją na ciepło.

W efekcie, zimą zwiększony apetyt na słodycze i kaloryczne jedzenie to całkowicie naturalna
odpowiedź organizmu na zmiany pogodowe i warunki środowiskowe.

Jak cukier wpływa na nasz organizm?

Cukier, jako jeden z podstawowych składników odżywczych, pełni ważną rolę w dostarczaniu
energii. Węglowodany, w tym cukry proste, szybko się wchłaniają, co powoduje wzrost
poziomu glukozy we krwi i natychmiastowy zastrzyk energii, który organizm może
wykorzystać do bieżącej aktywności. Dla mózgu glukoza jest podstawowym paliwem, co
sprawia, że słodkie przekąski mogą poprawić koncentrację i wpłynąć pozytywnie na
samopoczucie. Warto jednak pamiętać, że nadmiar cukru, szczególnie tego dodanego do
wysoko przetworzonych produktów, może prowadzić do gwałtownych skoków i spadków
poziomu glukozy we krwi, co objawia się np. uczuciem zmęczenia. Dlatego kluczem do
korzyści płynących ze spożywania cukru jest umiarkowanie i wybieranie produktów o niskim
stopniu przetworzenia, które dostarczają energii w sposób bardziej stabilny i długotrwały.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, aby spożycie cukrów prostych nie
przekraczało 10% wartości energetycznej diety. Dla osoby dorosłej o średnim
zapotrzebowaniu kalorycznym wynoszącym 2000 kcal oznacza to około 50 gramów cukru
dziennie, co można zobrazować jako 10 łyżeczek cukru. Jeszcze korzystniejsze dla zdrowia
jest ograniczenie spożycia cukrów prostych do poniżej 5% dziennego zapotrzebowania
kalorycznego, co stanowi około 25 gramów cukru dziennie, czyli 5 łyżeczek. Pamiętajmy przy
tym, że codzienny ruch, zmęczenie fizyczne jest warunkiem utrzymania dobrej kondycji
zdrowotnej. Jeżeli nie ruszamy się, musimy o wiele bardziej uważać na to, aby nie jeść na co
dzień słodkich przekąsek w postaci wysokoenergetycznych batonów, ciast i ciasteczek – mówi
Jadwiga Przybyłowska, dietetyczka i ekspertka kampanii „Słodka Równowaga”.  

Czym zastąpić przetworzone słodycze, by nadal cieszyć się słodkim smakiem?

Jeśli masz ochotę na coś słodkiego, nie musisz sięgać po batoniki czy ciastka ze sklepowych
półek – przygotowanie zbilansowanej przekąski w domu jest prostsze, niż się wydaje.
Własnoręcznie wykonane słodkości pozwalają nie tylko kontrolować ilość cukru, ale też
wybierać naturalne i pełnowartościowe składniki. Jesień to idealna pora, by sięgać po bogate
w witaminy warzywa i owoce, takie jak jabłka, gruszki, dynia czy słodkie ziemniaki, które
świetnie sprawdzają się jako baza słodkich dań. Pieczone jabłka z cynamonem, ciasteczka
owsiane z bananem czy muffiny dyniowe to smaczne i aromatyczne alternatywy, które
zaspokoją ochotę na słodycze, a przy okazji dostarczą błonnika, minerałów i witamin.

Naturalna słodycz owoców i warzyw, podkreślona przyprawami takimi jak cynamon, imbir
czy wanilia, sprawia, że nawet w chłodniejsze dni możemy cieszyć się deserami, które nie
obciążają naszego organizmu. Przyprawy te nie tylko dodają deserom głębokiego smaku
i aromatu, ale również wspomagają procesy trawienne i rozgrzewają organizm. Cynamon
pomaga regulować poziom cukru we krwi, imbir działa przeciwzapalnie, a wanilia łagodzi
uczucie stresu. Dzięki nim słodki smak możemy wzbogacić o dodatkowe korzyści – w ten
sposób domowe desery zyskują wyjątkowy, pełniejszy charakter - mówi Jadwiga
Przybyłowska.

Balans w diecie – słodkie smaki jako element zbilansowanego stylu życia
Słodki smak, umiejętnie wpleciony w naszą codzienną dietę, może być przyjemnym,
a zarazem wartościowym jej elementem. Warto jednak podchodzić do niego z umiarem
i świadomie, unikając popadania w skrajności. Czasem lepiej pozwolić sobie na kostkę
dobrej, ciemnej czekolady, która oprócz słodkiego smaku dostarczy antyoksydantów, niż na
słodkie przekąski o wysokiej zawartości przetworzonego tłuszczu i cukru.

Słodki smak traktujmy jako element posiłku, który wzbogaca całość, a nie jako zamiennik
pełnowartościowego dania. Dzięki uważnemu spożywaniu słodkości możemy cieszyć się ich
smakiem bez wyrzutów sumienia i nadmiernego obciążania organizmu. Pamiętajmy, sięgając
po gotowe słodycze, warto zwrócić uwagę na skład i uważnie czytać etykiety. Spożywanie
słodkich smaków w bardziej naturalnej, prostej formie pozwala czerpać z nich radość bez
zbędnych, ukrytych składników, których warto unikać – podkreśla ekspertka.

Nawet proste desery, jak owocowa galaretka czy ciasteczka owsianie z jabłkiem
i cynamonem, mogą być zbilansowanym sposobem na słodką przyjemność, która jest nie
tylko smaczna, ale i wartościowa odżywczo.

Przepis na ciasteczka owsiane z jabłkiem i cynamonem

Składniki:

• 1 szklanka płatków owsianych (najlepiej górskich)
• 1 średnie jabłko, starte na grubych oczkach
• 1/2 szklanki pszennej mąki pełnoziarnistej (lub mąki owsianej)
•1/3 szklanki cukru lub miodu

• 1/4 szklanki oleju kokosowego (lub innego roślinnego)
• 1 łyżeczka cynamonu
• 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
• Szczypta soli
• Garść orzechów włoskich lub rodzynek (opcjonalnie)

Przygotowanie:

1. Rozgrzej piekarnik do 180°C i wyłóż blachę papierem do pieczenia.

2. W dużej misce połącz płatki owsiane, mąkę, cynamon, proszek do pieczenia i sól.

3. W osobnym naczyniu wymieszaj cukier (lub miód) z olejem kokosowym.

4. Połącz wszystkie składniki i dokładnie wymieszaj, aż masa będzie jednolita.

5. Dodaj starte jabłko i opcjonalne dodatki (orzechy lub rodzynki). Delikatnie
wymieszaj.

6. Z powstałej masy formuj małe kulki (ok. 1 łyżka każda) i układaj na blachę, lekko
spłaszczając.

7. Piecz przez 12–15 minut, aż ciasteczka będą lekko złote na brzegach.

Dołącz do dyskusji - napisz komentarz

Prosimy o zachowanie kultury wypowiedzi.
Obraźliwe komentarze są blokowane wraz z ich autorami.

Artykuł nie posiada jeszcze żadnych komentarzy.

Dodaj pierwszy komentarz i bądź motorem nowej dyskusji. Zachęcamy do tego.