Kim jest geniusz?


Geniusz to potoczne określenie osoby posiadającej ponadprzeciętne zdolności intelektualne, które tworzą oryginalne koncepcje naukowe, dzieła artystyczne, wynalazki, formy organizacji społecznej.

         Geniuszem bez wątpienia był Nicola Tesla, który urodził się 10.07.1856 r. w serbskiej rodzinie we wsi Smiljan w Chorwacji. Od 1884 roku mieszkał w USA.  Był elektronikiem, jego wynalazki  to prąd przemienny, radio, elektrownia wodna, bateria słoneczna, turbina talerzowa, transformator, ale są to tylko w skrócie te najważniejsze.
 
            Jako geniusz, niestety, nie miał łatwego życia, jego umysł na miarę XXI wieku zadziwiał, ale też tworzył wrogów. Jego wynalazki nie gwarantowały mu stabilności finansowej, raz po raz konkurencja podkładała mu „kłody pod nogi”,  był okres, że nie miał w ogóle z czego żyć. Zmarł 7.01.1943 r. w Nowym Jorku., pozostawiając  po sobie  ideę wolnej energii i bezprzewodowej transmisji danych i prądu.

          Olga Lalić-Krowicka   urodziła się 2.04.1980 roku w  Sibeniku w Chorwacji, jest serbsko-polskiego pochodzenia, ukończyła Wydział Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest autorką  15 tomików poezji przełożonych na wiele języków. Sama  także zajmuje się tłumaczeniami  przekładając poezję i prozę  autorów z Polski i Bałkanów. Laureatka około 20 nagród literackich, dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od roku 2014 jest Honorowym Obywatelem cesarskiego miasta Sirmium /Sremska Mitrovica, Serbia/. Rysuje, maluje, fotografuje, projektuje okładki. Tworzy i mieszka w Dukli na Podkarpaciu.
         
        Jej ostatni tomik poezji, dwujęzyczny -  po polsku i po serbsku, nosi tytuł  „Iskra i faza” i  jest hołdem dla geniuszu Tesli.
        
        Zaczyna wierszem :
       
„Drży mi kabel
 w rękach
 chyba obudziłam Teslę”
               
       A zaraz potem:

„Wszystkie serca
połączone są niewidzialnym
kablem
to ty to ja to my wszyscy”

        Na co dzień nie zdajemy sobie sprawy, że tkwimy w kosmosie jako jedność.  Przechodzi przez nas kosmiczna energia, Tesla to odkrył:

„On wielki żył
Od zawsze w kosmosie
Ziemia to tylko
jego przystanek
w podróżowaniu
ze światłem w ręku”

„Tesla, dzięki za dłoń
i ciszę duszy
od zawsze wierzyłam
że chyba też jestem
świecącym człowiekiem
tak jak wszyscy ludzie”

„Fizyka buduje
Mój przyszły dom
Na niebie”...

„Dusza również jest
bezprzewodowa”

Jest w tych wierszach także smutna refleksja nad światem:

„Światło Tesli
to sen młodego chłopaka
ciemność tyranów
to prądem zabić człowieka”

„Dokąd podążasz Nicola
oświecić świat
nie ma sensu
świat na zawsze pozostanie ciemny”.

Ale jednak trzeba nie poddawać się ciemności. Stąd na okładce na końcu tomiku odwołanie się do uczuć człowieka:

„Gdy pielęgnujesz miłość w sercu
nigdy nie przegrywasz
Co może być większe na ziemi
Od ludzkiego serca?”

Wstęp do swojego Tomiku Olga opatrzyła zaś myślami Tesli, które są jak dobra rada na życie:

„Wszyscy musimy mieć jakiś ideał, który będzie kierował naszym zachowaniem i  zadowalał nas, ale nie jest on materialny, bez względu, czy jest to wiara, sztuka, wiedza lub coś innego, najważniejsze jest to, by działał jak niematerialna siła.
Źródło większości chorób znajduje się w duchu. Dlatego duch może wyleczyć większość chorób.
Musimy uwolnić myśli od ograniczenia, które narzuca przestrzeń i czas, ale zachować główne cechy.”


Olga Lalić-Krowicka „ Iskra i Faza”, Wydawnictwo Sremska Mitrovica 2018.

Ewa Radomska