Rozrywka 50 plus
„Aby podnieść z gruzów Polskę”.
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Aby podnieść z gruzów Polskę”. Reemigranci z
Zachodu i południowo-wschodniej Europy na Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim po
zakończeniu II wojny światowej
Organizator: Muzeum w Gliwicach
Partner: Instytut Pamięci Narodowej oddział w Katowicach
Termin: 29-30 października 2024 r.
Druga wojna światowa przyniosła Polsce demograficzną katastrofę, odczuwalną we
wszystkich dziedzinach życia. Dotkliwie dotknięty nią został również przemysł Górnego
Śląska na skutek działań Sowietów, którzy internowali i deportowali w głąb Związku
Sowieckiego kilkadziesiąt tysięcy mężczyzn, w większości górników i robotników. Z kolei na
Dolnym Śląsku, który w 1945 r. znalazł się w obrębie państwa polskiego, większość
pracowników stanowili rdzenni Niemcy, którzy docelowo mieli zostać wysiedleni. Należało
wiec ich zastąpić polskimi fachowcami. Tymczasem odbudowujący się kraj potrzebował
wzmożonej produkcji, zwłaszcza węgla, który był podstawowym źródłem energii i
opłacalnym towarem eksportowym. Początkowo łudzono się, że braki kadrowe zostaną w
sposób wystarczający załatane przez produktywizację niemieckich jeńców wojennych.
Wkrótce okazało się, że było to niemożliwe. Większość z nich stanowili robotnicy
niewykwalifikowani, rolnicy i rzemieślnicy, a ich kondycja fizyczna pozostawiała wiele do
życzenia. Próby szybkiego werbunku robotników w kraju oraz zatrudnienia obcokrajowców
(Włochów) zakończyły się niepowodzeniem. Podjęto więc kroki w celu sprowadzenia do
kraju Polaków - emigrantów zarobkowych i Polonii z krajów Europy Zachodniej i
południowo-wschodniej. W ten sposób przemysł i rolnictwo Górnego i Dolnego Śląska oraz
Zagłębia Dąbrowskiego zasilili polscy reemigranci z Belgii, Francji, Czechosłowacji,
Holandii, Jugosławii, Luksemburga, Niemiec i Rumunii. Wielu z nich osiedliło się w
Gliwicach i najbliższej okolicy (Wilczym Gardle, Bytomiu, Rudzie Śląskiej i Zabrzu).
Problemowi tej powojennej reemigracji poświęcona zostanie międzynarodowa konferencja
naukowa zorganizowana przez Muzeum w Gliwicach, przy współpracy Oddziałem Instytutu
Pamięci Narodowej w Katowicach:
„Aby podnieść z gruzów Polskę”. Reemigranci z Zachodu i południowo-wschodniej Europy
na Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim po zakończeniu II wojny światowej,
która odbędzie się w dniach 29-30 października 2024 r. Wezmą w niej udział specjaliści z
ośrodków naukowych zarówno z Polski, jak i Belgii, Czech, Francji oraz Niemiec.
Ze względów technicznych konferencja ma charakter zamknięty (bez udziału publiczności),
natomiast wygłoszone referaty zostaną opublikowane w tomie pokonferencyjnym. Poniżej
uczestnicy i tematy wystąpień:
- Prof. dr hab. Maria Pasztor (Uniwersytet Warszawski)
Kolonie dla dzieci polonijnych jako instrument „polityki powrotu" władz warszawskich w
latach 1945–1956
- Dr Aneta Nisiobęcka (Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie)
Uwarunkowania prawne i polityczne migracji między Polską, Francją i Belgią w latach
1919–1952 – studium porównawcze
- Prof. dr hab. Jiří Friedl (Univerzita Karlova, Praha)
Rola Czechosłowacji w powojennej reemigracji do Polski
- Dr Dawid Keller (Koleje Śląskie sp. z o.o.)
Podróż reemigrantów do Polski w świetle raportów kolejowych – na wybranych przykładach
- Dr hab. Krzysztof Nowak (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Transfer polskich górników z Rumunii. Organizacja-statystyki-problemy z adaptacją
- Dr Stefan Artymowski (Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku)
Poszukiwane zawody. Priorytety w repatriacji z PSZ na Zachodzie wybranych zawodów
uznanych za ważne dla gospodarki Polski
- Dr hab. Monika Siama-Salmon (Université Rennes)
(Nie) możliwe powroty z Francji. Przyczynek do historii mówionej
- Dr Ryszard Bełdzikowski (Wyższa Szkoła Finansów i Prawa w Bielsku Białej)
Środowisko górników z Belgii, Francji i Westfalii w Zagłębiu Wałbrzyskim
- Dr Anna Kurpiel (Uniwersytet Wrocławski)
Procesy adaptacji i integracji oraz kształtowanie się nowej tożsamości reemigrantów z
Francji w powojennym Wałbrzychu
- Prof. Idesbald Goddeeris (Université catholique de Louvain)
Reemigracja Polaków z Belgii w pierwszych latach powojennych
- Prof. dr hab. Mirosław Szumiło (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
/ Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie),
Rola Edwarda Gierka w akcji reemigracji Polaków z Belgii (1946-1948)
- Prof. dr hab. Grzegorz Pełczyński (Uniwersytet Wrocławski)
Reemigracja jako zjawisko kulturowe (na przykładzie migracji powrotnych do Polski po II
wojnie światowej)
- Zbigniew Gołasz (Muzeum w Gliwicach)
Z Belgii, Francji, Holandii, Luksemburgu i Niemiec do kopalń śląsko-dąbrowskich. Zarys
problemu
- Dr Zenon Szmidtke
Problem pylicy płuc a reemigracja polskich górników z Francji po II wojnie światowej
- Bartholomäus Fujak (Internationales Bildungs- und Begegnungswerk in Dortmund)
Dziedzice – punkt etapowy na drodze do Polski
- Marta Paszko (Muzeum w Gliwicach)
Doświadczenie powojennej reemigracji we wspomnieniach mieszkańców gliwickiego
Wilczego Gardła. Zarys problematyki
- Dr Anna Badura (Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach)
Reemigranci z Francji i Belgii w aparacie bezpieczeństwa w woj. śląskim/katowickim,
bielskim i częstochowskim
- Dr Bogusław Tracz (Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach)
Zdzisław Grudzień – casus kariery partyjnej reemigranta z Francji
- Marta Derejczyk (Muzeum Narodowe we Wrocławiu)
Reemigranci z Bośni - dziedzictwo muzyczne i pamięć
Muzeum w Gliwicach
ul. Dolnych Wałów 8a
44-100 Gliwice
www.muzeum.gliwice.pl
Organizatorem Muzeum w Gliwicach jest Miasto Gliwice
Zródło zdjecia: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Dołącz do dyskusji - napisz komentarz
Artykuł nie posiada jeszcze żadnych komentarzy.
Dodaj pierwszy komentarz i bądź motorem nowej dyskusji. Zachęcamy do tego.